بهمن آرمان تحلیلگر مسائل اقتصادی معتقد است: بورس باید حرکت به سمت تجهیز و هدایت منابع به سمت فعالیت های تولیدی داشته باشد زیرا عده ای بورس را به عنوان کازینو تلقی کردند و در نهایت فراموش کردند رسالت و وظیفه اصلی بورس تجهیز منابع و تامین منابع مالی برای فرایند تولید است
بهمن آرمان تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با تیتر یک آنلاین، درباره بازار بورس در سال جدید گفت: آنچه در سال گذشته اتفاق افتاد متاثر از بی تدبیری دولت و تلاش فراوان آن برای تامین کسری بودجه خود بدنبال اعمال تحریم ها و کاهش درآمدهای دولت بود. در این مسئله فساد گسترده مالی و عمیق هم همراه شد که در نهایت موجب شد عده ای به ثروت های بادآورده دست یابند و عده ای که بنا به در خواست مقامات دولتی برای کمک به اقتصاد کشور منابع مالی خود را به سمت بورس آورده بودند متضرر شوند.
وی ادامه داد: آنچه که به هر دلیلی در سال گذشته اتفاق افتاد در سال جاری یعنی در سال 1400 امکان تکرار به طور عملی وجود ندارد ولی آنچه که در سال جاری بسیار مهم است؛ بورس باید حرکت به سمت تجهیز و هدایت منابع به سمت فعالیت های تولیدی داشته باشد زیرا عده ای بورس را به عنوان کازینو تلقی کردند و در نهایت فراموش کردند رسالت و وظیفه اصلی بورس تجهیز منابع و تامین منابع مالی برای فرایند تولید است که این در بورس تهران اتفاق نیفتاد. به طور مثال بر پایه آخرین آماری که توسط فدراسیون بورس های اوراق بهادار که ایران هم عضوی از آن است، در سال 2019 علی رغم انتشار گسترده اوراق بدهی توسط دولت تامین منابع مالی در بورس با توجه به غیرواقعی بودن نرخ برابری ریال یعنی این که بر مبنای محاسبه دلار 4200 تومانی تنها 5/5 میلیارد دلار بود در حالی که در همان سال میزان منابع مالی تامین شده از طریق بورس استانبول 63 میلیارد دلار بود.
آرمان در پاسخ به این پرسش، سال 1400 شاهد بازار ناملایم در بورس هستیم؟ تصریح کرد: خیر، آنچه می تواند در سال جاری بورس انجام دهد این است که تامین منابع مالی برای بنگاه های اقتصادی و شرکت های پذیرفته شده در بورس کند زیرا هدف اصلی بورس ها تامین منابع مالی بلندمدت برای شرکت های پذیرفته شده در بورس است که بورس ایران در این رابطه با توجه به دو رقمی که عنوان کردم دارای نقش تعیین کننده ای در تجهیز منابع مالی برای فرایند تولید ندارد ولی در سال گذشته چند پیشنهاد از سوی بورس به مجلس شورای اسلامی داده شد. یکی این که مالیات بر شرکت ها از 25 درصد به 20 درصد کاهش یابد که این با توجه به این که تخفیف 5 درصدی برای شرکت های پذیرفته شده در بورس در نظر گرفته می شود.
وی ادامه داد: بنابراین مالیات بر سود شرکت ها در بورس از 5/22 درصد به 5/18 درصد کاهش می یابد که این اقدام بسیار اساسی است ولی تاکنون مشخص نشده که آیا در بودجه سال آینده چنین موردی گنجانده شده یا خیر و از سوی بورس هم اطلاعیه ای در مورد این مسئله منتشر نشده است در حالی که اگر چنین اتفاقی بیفتد طبیعتاً شاهد افزایش سودآوری سهامداران در بورس خواهیم بود ولی از همه مهم تر پیشنهادی بود که توسط مدیریت پیشین بورس به مجلس شورای اسلامی داده شد که در سال 1400 سود اختصاص داده شده به سرمایه گذاری مجدد یا افزایش سرمایه همانند سایر کشورها از پرداخت مالیات معاف باشند که در این مورد همانند مورد پیشین اطلاعی در دست نیست که آیا چنین موردی در قانون بودجه سال 1400 گنجانده شده یا خیر ولی نکته مهم تر این است که در واپسین روزهای مدیریت پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار مصوبه ای در تاریخ 6 بهمن ماه به تصویب هیئت مدیره بورس رسید که شرکت های سهامی عام پروژه محور می توانند بر اساس این مصوبه تاسیس شوند. ای مسئله بسیار مهم است بویژه این که در پیام نوروزی مقام معظم رهبری دقیقاً به این مسئله اشاره شد. یعنی سرمایه های خرد به سمت فعالیت های مولد اقتصادی هدایت شوند.
او در پاسخ به این پرسش، خیلی ها بیان دارند بورس ایران تابع سیر نزولی و صعودی قانونی و طبیعی جهان نیست و تابع دستورات آقایان است. ارزیابی شما چیست؟ گفت: در سال گذشته شاهد بودیم که اقدام های خلاف واقع و در عین حال سوءنیت هایی که در وزارت صمت وجود داشت برای فولاد قیمت های دستوری تعیین کردند که این قیمت تعیین شده طبق اطلاعاتی که توسط انجمن تولیدکنندگان فولاد منتشر شده رانتی برابر با 2/1 تریلیون دلار را به جیب عده ای از رانت خواران وارد کرد که از جیب سهامداران خود خارج کرده بود.
گفتگو: زهرا ترابی
