آیا انقلاب در بازار ارزهای دیجیتال در راه است؟
افزایش اقبال عمومی نسبت به ارزهای دیجیتال موجب شده است پیشنهاد تاسیس بانک مرکزی ارزهای دیجیتال در جهان مورد توجه قرار گیرد.
ارزهای دیجیتال ماهها است که در کانون توجه قرار گرفتهاند. مهمترین دلیل این امر افزایش قیمت بیتکوین است که در اوایل ژانویه به بیش از ۴۱ هزار دلار رسید. به موازات افزایش علاقه سرمایهگذاران به ارزهای رمزنگاری شده، بانکهای مرکزی نیز اکنون توجه خود را به ارزهای دیجیتال معطوف کردهاند.
شاید شما قبلا با نامهای بیتکوین، اتریوم و ریپل از دنیای ارزهای رمزنگاری شده آشنا شده باشید اما چقدر از نحوه کار این داراییهای دیجیتال اطلاع دارید؟
بیایید با اصول اولیه شروع کنیم: اصطلاحات «ارز دیجیتال» یا «ارز رمزپایه» به نوع خاصی از پول اشاره دارد که فقط به شکل الکترونیکی وجود داشته و در برنامههای کاربردی یا «کیف پول» الکترونیکی ذخیره میشود. این ارزها به طور انحصاری فقط از طریق دستگاههای الکترونیکی قابل دسترسی است. برای جلوگیری از جعل یا تکثیر آنها، ارزهای دیجیتال با استفاده از روش رمزگذاری همراه با جزئیات ارز، ضمن بهره برداری از فناوری (DLT) ذخیره و ایمن می شوند. بیت کوین و ارزهای مشابه آن بر مبنای یک شکل غیرمتمرکز به نام بلاکچین (DLT) استوارند.
هوسی زودگذر یا پول آیندهساز؟
در سالهای اخیر استفاده از روشهای پرداخت دیجیتال سرعت زیادی گرفته است. اما اگر در نظر بگیرید که از پایان سال ۲۰۱۹ کمتر از یک درصد از کل پرداختهای دیجیتال جهانی با استفاده از ارزهای دیجیتال خصوصی مانند بیت کوین انجام شده، ممکن است نتیجه بگیرید که رمزنگاری هنوز در مراحل ابتدایی است. در حقیقت، محدودیتهای استفاده از آنها برای پرداختهای روزمره، قابلیت نقد شوندگی پایین، نوسانات قیمتی بالا، عدم تنظیم مقررات و نگرانی در مورد سوءاستفاده از ارزهای دیجیتال تاکنون روند تبدیل آنها را به ارزهای اصلی برای پرداختها را با مشکل مواجه کرده است.
با این حال این فقط یک طرف سکه است. فراموش نکنیم که صحنه رمزنگاری به دلیل برخورداری از سرعت و نوآوری مشهور و محبوب شده است. با نگاهی به تحولات سال گذشته، نمیتوان انکار کرد که استفاده از رمزنگاری به عنوان یک روش پرداخت در حال افزایش است. به عنوان مثال در سال ۲۰۲۰، شرکت پرداخت بیت کوین یا «BitPay» به شرکتهایی مانند AT&T امکان انجام پرداخت با بیت کوین را داد. در اکتبر گذشته، شرکت «پی بال» در عرصه فین تک {کسب و کارهای نوپای حوزه فین تک، فناوری دیجیتال را درجهت تولید محصولات و ارائه خدمات نوآورانهای از قبیل پرداختهای موبایلی، امور مالی جایگزین مانند بیت کوین، بانکداری آنلاین، کلانداده و مدیریت مالی به کار میگیرند.} اعلام کرد که مشتریانش از اوایل سال ۲۰۲۱ میتوانند از ارزهای رمزنگاری شده همچون بیتکوین یا اتریوم برای خرید از ۲۶ میلیون بازرگان این شبکه استفاده کنند.
با توجه به تغییر در روند پرداخت مصرف کننده، بانکهای مرکزی علاقه فزایندهای به فناوری مورد استفاده در ارزهای رمزنگاری شده نشان میدهند. آنان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا این فناوری میتواند به آنها در تکمیل روشهای موجود برای پرداخت دیجیتال کمک کند؟
در حالی که ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) و ارزهای رمزپایه بر پایه بلاکچین {فناوری دفترکل توزیع شده} استوارند اما تفاوتهای قابل توجهی بین آنها وجود دارد. به عنوان مثال، رمزارزها به طور خصوصی صادر می شوند و توسط دارایی پشتیبانی یا توسط دولت تنظیم نمیشوند. در حالی که ارز دیجیتال بانک مرکزی توسط بانک مرکزی یک کشور صادر، از طریق ذخایر پشتیبانی می شود و مشمول مقررات نیز هستند. افزون بر آن با استفاده از ارز دیجیتال بانک مرکزی، حجم پول توسط بانکهای مرکزی کنترل می شود در حالی که ارزهای رمزپایه عرضه مشخص و محدودی دارند.
قابل توجهترین تفاوت اما این است در حال حاضر بیش از پنج هزار ارز رمزپایه وجود دارد اما فقط یک بانک مرکزی برای ارز دیجیتال آن هم در باهاما وجود دارد.
آیا ارزهای دیجیتال نوین جایگزین پولهای کنونی خواهند بود؟
هنوز مشخص نیست که آیا بانکهای مرکزی در آینده نزدیک در مسیر رمزنگاری حرکت خواهند کرد یا خیر. در واقع، بعید به نظر میرسد که به زودی پول نقد به عنوان امنترین شکل پول از بین برود.
با این وجود، اگر بانک های مرکزی تصمیم بگیرند ارزهای دیجیتالی خود را خلق کنند، باید بیش از پیش به امنیت، ثبات این شکل از پول و سهولت دسترسی به پرداختهای الکترونیکی انجام شده با ارز دیجیتال بانک مرکزی توجه داشته باشند.