مبلغ عیدی و پاداش یکی از مزایایی است که کارگران زیر نظر قانون کار ، دریافت می‌کند. این مبلغ معمولا در پایان سال با نزدیک شدن به فصل بهار پرداخت می‌شود. هر کارفرما باید طبق قانون کار، حداقل دو برابر پایه حقوق و حداکثر سه برابر پایه حقوق به کارگران خود عیدی سالانه بدهد. دو برابر میزان حقوق و همچنین سه برابر میزان حقوق می‌تواند دو نوع معادله برای تعیین و محاسبه عیدی مشخص کند.
شورای عالی کار با حضور نمایندگان سه گروه (دولت، کارفرمایان و کارگران) در جلسه مورخ 23 اسفند 99 پس از بحث و بررسی راجع به تعیین حداقل مزد سال 1400، در اجرای ماده (41) قانون کار با در نظر گرفتن مصالح کارگران در انطباق هر چه بیشتر درآمد آنان با سطح معیشت و همچنین با توجه به مقتضیات بنگاه‌های تولیدی و کارفرمایان و شرایط اقتصادی جامعه موارد زیر را به اجماع و اتفاق آرا مورد تصویب قرار داد:
1- از اول سال 1400 حداقل مزد روزانه با نرخ یکسان برای کلیه کارگران مشمول قانون کار (اعم از قرارداد دائم یا موقت) مبلغ 885.165 ریال (هشتصد و هشتاد و پنج هزار و یکصد و شصت و پنج ریال) تعیین می‌گردد. همچنین از اول سال 1400 سایر سطوح مزدی نیز روزانه 26 درصد مزد ثابت یا مزد مبنا (موضوع ماده 36 قانون کار) به اضافه روزانه 82785 ریال به نسبت آخرین مزد در سال 1399 افزایش می یابد.
تبصره- با اعمال افزایش این بند مزد شغل کارگران مشمول طرح‌های طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نیز مزد ثابت سایر کارگران نباید از مبلغ 885.165 ریال (هشتصد و هشتاد و پنج هزار و یکصد و شصت و پنج ریال) بند (1) کمتر شود.
2- به کارگرانی که در سال 1400 دارای یک سال سابقه کار شده یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنان گذشته باشد، روزانه مبلغ 46668 ریال نیز به عنوان پایه (سنوات) پرداخت خواهد شد.
تبصره 1: پرداخت مبلغ مربوط به پایه سنواتی کارگران مشمول طرح‌های طبقه بندی مشاغل مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با در نظر گرفتن رقم فوق‌الذکر برای گروه یک با توجه به دستورالعمل و جدول اعلامی توسط اداره کل روابط کار و جبران خدمت صورت می‌گیرد.
تبصره 2: به کارگران فصلی به نسبت مدت کارکردشان در سال 1399، میزان مقرر در این بند یا تبصره یک آن حسب مورد تعلق خواهد گرفت.
تبصره 3: بر اساس مصوبه مورخ 23/12/1399 شورای عالی کار و در راستای تقویت مهارت‌محوری و بهره‌مندی تمامی کارگران و در نتیجه رضایتمندی کارگران با سابقه، از ابتدای سال 1400 همه کارگران دارای قراردادی دائم و موقت مشمول قانون کار که دارای یک سال سابقه کار شده و یا یک سال از دریافت آخرین پایه (سنوات) آنان در همان کارگاه گذشته باشد، اعم از اینکه حق سنوات یا مزایای پایان کار خود را تسویه حساب کرده باشند یا خیر، مشمول دریافت پایه (سنوات) خواهند بود.
قانون پرداخت پاداش و عیدی کارگران
ماده واحده – کلیه کارگاههای مشمول قانون کار مکلفند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل شصت روز آخرین مزد ، بعنوان عیدی و پاداش بپردازند . مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارکنان نبایستی از معادل نود روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند .
تبصره1- مبلغ پرداختی به کارکنانی که کمتر از یکسال در کارگاه کار کرده‌اند باید به ماخذ 60 روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه گردد. مبلغ پرداختی از این بابت برای هر ماه نباید از یک دوازدهم سقف تعیین شده در فوق تجاوز نماید .
تبصره2- در کارگاه هائی که مطابق رویه جاری کارگاه بیش از مبالغ فوق پرداخت می نمایند. عرف کارگاه معتبر خواهد بود . تبصره3- رسیدگی به اختلافات ناشی از اجرای این قانون در صلاحیت مراجع پیش بینی شده در فصل حل اختلاف قانون کار است .
تبصره4- این قانون از تاریخ تصویب ، جایگزین لایحه قانونی تامین منافع کارگران مشمول قانون سهیم کردن در منافع کارگاههای صنعتی و تولیدی مصوب 1341 و لغو قوانین سابق مصوب 23/4/1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران می گردد.
حداقل عیدی کارگرام در سال ۱۴۰۰ چقدر است؟
همان‌طور که عنوان کردیم، نحوه محاسبه میزان عیدی همیشه یک فرمول دارد و اگر این فرمول را بشناسید به راحتی می‌توانید میزان عیدی خود را تخمین بزنید. بسیاری از شرکت‌ها از این فرمول برای محاسبه عیدی کارمندان خود استفاده می‌کنند و تا به امروز این فرمول تغییری نداشته است، مگر اینکه شرکتی بخواهد میزان عیدی را مطابق با میل خود بیشتر بدهد.
برای آنکه بتوانید مبلغ عیدی سال ۱۴۰۰ را محاسبه کنید، ابتدا باید به میزان حداقل و حداکثر آن برسید. طبق تصمیم و نظر شورای عالی کار، تمام شرکت‌هایی که زیر نظر قانون کار فعالیت می‌کنند باید به کارمندان خود به ازای یک سال کار معادل ۶۰ روز آخرین دستمزد (حداقل عیدی) و ۹۰ روز آخرین دستمزد (حداکثر عیدی)، عیدی و پاداش پرداخت کنند. میزان پرداختی عیدی کارمندان نباید از ۶۰ روز دستمزد کمتر و از ۹۰ روز دستمزد بیشتر باشد.
برای محاسبه میزان عیدی در سال ۱۴۰۰ باید میزان دستمزد روزانه خود را در ۶۰ ضرب کنید. فرمول این محاسبه به صورت زیر می‌باشد:
حداقل عیدی کارگران در سال ۱۴۰۰ = ۶۰ x حداقل دستمزد روزانه
اگر عدد 885.165 ریال دستمزد روزانه را در این فرمول قرار دهیم، حداقل عیدی کارگران در سال ۱۴۰۰ به دست خواهد آمد: 53.169.900 ریال
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، حداقل عیدی سال ۱۴۰۰ طبق فرمول‌هایی که از قبل ارائه شده است، 5 میلیون و 316 هزار و 90 تومان خواهد بود.
حداکثر عیدی کارگران در سال ۱۴۰۰ چقدر است؟
همان‌طور که اعلام کردیم میزان عیدی کارمندان یک حداکثر و یک حداقل دارد. در مورد حداکثر میزان عیدی گفتیم که نباید از معادل ۹۰ روز حداقل دستمزد روزانه همان سال بیشتر شود.
برای محاسبه حداکثر میزان عیدی در سال ۱۴۰۰ باید میزان حداقل دستمزد روزانه خود را در ۹۰ ضرب کنید. فرمول این محاسبه به صورت زیر می‌باشد:
حداکثر عیدی سال 1400 = ۹۰ x حداقل دستمزد روزانه
اگر مبلغ 885.165 ریال دستمزد روزانه در سال 1400 است را در معادله زیر قرار دهیم، به مبلغ سقف عیدی سال ۱۴۰۰ خواهید رسید: 79.754.850 ریال
همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، حداکثر عیدی سال ۱۴۰۰ طبق همین فرمول، مبلغ آن 7 میلیون 975 هزار و 850 تومان خواهد بود.
روش محاسبه عیدی برای سابقه کار کمتر از یک سال
دو فرمولی که اعلام کردیم برای افرادی مورد استفاده دارد که میزان کارکرد آنها در شرکت‌ها حداقل یک سال باشد. اما، هستند افرادی که سابقه کار آنها در شرکت‌ها به یک سال نمی‌رسد؛ برای این افراد روش محاسبه فرق می‌کند و فرمول آن به شکل زیر است:
عیدی هر ماه در سال ۱۴۰۰ = حقوق ماهیانه ضرب در ۲ نتیجه تقسیم بر ۱۲
