سهام عدالت از زمان آزادسازی تاکنون همیشه جزو خبرسازترین بخش های بازار سرمایه بوده اما پرسش مهمی اخیرا درباره این سهام مطرح شده این است که چرا باید در سبد این سهام، سهام هایی با زیان انباشته هنگفت گنجانده شود؟
بورس در هفته ای که گذشت به مدار نزولی افتاد و در حالی که امیدها برای جان گرفتن بازار سهام در هفته های قبل زنده شده بود با تحولاتی که این هفته شاهد آن بودیم این امید تا حدودی رنگ باخت. پر واضح است که تحولات بورس قابل پیش بینی نیست و نمی توان به قاطعیت از علت نزول بورس در هفته اخیر صحبت کرد اما برخی اخبار اثر منفی خود بر بازار را به خوبی نشان می دهند و یکی از این اخبار، احتمال آزادسازی ۳۰ درصد دیگر از سهام عدالت و به عبارتی آزادسازی کامل سهام عدالت است.
در دو نوبت قبلی آزادسازی سهام عدالت ، دولت و سازمان بورس با ایجاد محدودیت هایی بر سر فروش این سهام تلاش کردند از هجوم متقاضیان فروش سهام عدالت و ریزش بازار سهام جلوگیری کنند اما قابل کتمان نیست که حتی خبر احتمال آزادسازی ۳۰ درصد دیگر سهام عدالت در ۲۲ بهمن امسال جو روانی منفی در بورس ایجاد کرده و به یکی از عوامل افزایش ریسک بازار تبدیل شده است.
موضوع دیگری که اخیرا مطرح شده و روزنامه دنیای اقتصاد نیز در بخشی از گزارش بورسی خود به آن پرداخته این است که سهام عدالت در سبد خود سهام شرکت هایی را گنجانده که زیان انباشته سنگینی دارند و ریسک این سهام را افزایش می دهند و ضمنا هدف اساسی از توزیع این سهام که بازتوزیع منابع و ثروت در میان اقشار کم درآمد است را زیر سوال می‌برند.
سایه زیان انباشته ۱۰۰ هزار میلیاردی سهام خودروسازان بر سهام عدالت
دنیای اقتصاد در این باره نوشته است؛ یکی از صنایع مهم بورس که در سال‌های اخیر هم پای ثابت شایعات بوده هم به واسطه اهمیتش قربانی قیمت‌گذاری دستوری، صنعت خودرو است. این صنعت با وجود آن که از انحصار برخوردار بوده ، به واسطه مشکلات فراوانی که داشته هر سال بر زیان انباشته خود افزوده و کار به جایی رسیده که زیان انباشته در صنایع خودروسازی کشور ما تنها در سه شرکت بزرگ یعنی ایران خودرو، سایپا و پارس‌خودرو بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است.
از سوی دیگر بخش عمده‌ای از سهام دو نماد بزرگ صنایع خودرویی کشور در بورس در پرتفوی مالکان سهام عدالت قرار دارد. به گفته بسیاری از کارشناسان، در صورتی که قیمت‌گذاری دستوری برداشته شود، این صنعت می‌تواند رفته‌رفته راه خود را به سوی سودآوری هموار کند.
به نوشته این روزنامه، بدون شک این مساله که چرا خودروسازان با این همه زیان در پرتفوی سهام عدالت قرار گرفته‌اند، مساله‌ای است درخور توجه و بررسی اما لزوم نجات این صنعت از ورطه زیان مساله‌ای است که باید به مطالبه عمومی بدل شود؛ چراکه پرداخت رانت از جیب سهامداران عدالت که بسیاری از آنها از اقشار کمتر برخوردار جامعه هستند ورای ابعاد اقتصادی، مساله‌ای است اخلاقی که به افزایش نابرابری‌های اجتماعی کمک می‌کند.
