با توجه به اینکه حمایت از حقوق و منافع فعالان بازار به استناد قانون بازار اوراق بهادار و قانون ارتقاء نظام اداری و مقابله با فساد، از جمله وظایف اداره رسیدگی به شکایات و خمایت های حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار ایران است، لذا مسئولیت رسمی دریافت و بررسی شکایت های اشخاص حقیقی و حقوقی بر عهده این اداره خواهد بود.
در این مطلب از تیتر یک آنلاین، توضیحاتی درباره نحوه شکایت از کارگزاری بورس خود خواهیم داشت! با ما همراه باشید. چندی پیش افراد زیادی سرمایه و عمده فعالیت خود را به بورس اختصاص دادند؛ اتفاقی که در نوع خود بی سابقه و البته شکست آن قابل پیش بینی بود!
اما برای آغاز فعالیت در بورس بایستی به هر یک از کارگزاری های مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه نمایید؛ ضمن ثبت نام در آن کارگزاری و تکمیل فرم های مربوطه و سپس ثبت نام در سامانه سجام و اخذ کد بورسی مقدمات لازم جهت ورود به بورس را فراهم نمایید. دقت داشته باشید کارگزاری بورس در واقع اشخاص حقوقی هستند که نماینده و وکیل اشخاص متقاضی هستند تا به نمایندگی و وکالت از آنها نسبت به فعالیت و خرید و فروش سهام در قبال دریافت کارمزد معاملاتی اقدام می نمایند.
البته در این احتمال وقوع برخی تخلفات از سوی کارگزاری های بورس نیز وجود دارد! زیرا وقوع تخلف و بعضا جرم در هر حوزه ای که در آن سرمایه های کلان جابه جا می شود، دور از احتمال نیست! در ادامه برخی از تخلفات صورت گرفته توسط کارگزاران، طبق دستورالعمل انضباطی سازمان بورس و اوراق بهادار عبارت است از:
این موارد موجب تذکر کتبی به کارگزار بدون درج در پرونده می شود:
- فروش بیش از حد مجاز.
- عدم رعایت ضوابط انضباطی تالارهای معاملات.
- عدم توجه به پیام‌ها و دستورات ناظر بازار.
- تاخیر در اخذ کد سهامداری برای مشتری.
- خودداری از پذیرش سفارش های خرید و فروش مشتریان.
- استفاده از اشخاصی که دارای گواهینامه یا صلاحیت لازم برای فعالیت یا انجام معاملات نمی باشند.
- عدم رعایت بخشنامه‌ها و ابلاغیه‌های اداری صادره از سوی مقامات ذی صلاح در سازمان و…
این موارد موجب اخطار کتبی به کارگزار و درج آن در پرونده می شود:
- خرید یا فروش اوراق بهادار یا کالا بدون رعایت سهمیه های مقرر
- عدم رعایت محدودیت های مقرراتی در خصوص خرید سهام برای شرکت های کارگزاری و اشخاص حقیقی مرتبط با آنان
- تعطیلی موقت دفاتر یا شعب کارگزاری بدون طی تشریفات مقرر
- عدم رعایت مقررات مربوط به پذیرش مشتریان و احراز هویت آنها
- هرگونه تقصیر یا سهل انگاری در انجام امور محوله به کارگزاری به عنوان مشاور عرضه و …
این موارد موجب محرومیت کارگزار از انجام معاملات حداکثر تا شصت روز کاری می شود:
- انجام معاملات ساختگی برخلاف اصول متعارف و منصفانه بازار جهت گریز از محدودیت‌های مقرراتی بازار
- عدم ارائه اطلاعات و مستندات مورد درخواست سازمان یا بورس به ویژه در حین بازرسی
- دریافت وجوهی غیر از کارمزدهای مصوب یا بیش از سقف‌های تعیین شده از مشتریان
- تحت هر عنوان، اخذ کد معاملاتی بدون رعایت مقررات مربوط به احراز هویت و …
این موارد موجب تعلیق تمام یا بخشی از مجوزهای کارگزار می شود:
- انجام فعالیت کارگزاری به هر نحو پس از انقضای مهلت مجوز تاسیس یا فعالیت.
- از دست دادن بخش عمده‌ای از شرایط تاسیس یا فعالیت.
در فرآیند معاملات بورس بین خریدار و فروشنده، شکل گیری اختلافات اجتناب ناپذیر است. اما در این بین، سوالی که مطرح می شود این است که در صورت بروز هر یک از این تخلفات از سوی کارگزاری بورس، بایستی چه کنیم؟ یا چگونه می توانیم از کارگزاری بورس خود شکایت کنیم؟
یکی از اقدامات به جهت اعلام و اطلاع تخلف و شکایت، ثبت آن در سامانه رسمی اینترنتی ثبت تخلفات بورس یا https://shekayat.seo.ir می باشد. مورد دیگر مراجعه به کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار می باشد. در این نهاد کمیته ای به نام کمیته سازش تشکیل شده است تا پس از روند مراحل و تشریفات قانونی به کلیه اختلافات و شکایات رسیدگی می کند.
ثبت شکایت در هیات مدیره بورس مطابق با قانون بورس و اوراق بهادار از طرق دیگر شکایت است. مطابق با آخرین تغییرات در زمینه، پس از ثبت شکایت موضوع در کمیسیونی طرح و به آن رسیدگی می شود. در نهایت می توان موضوع و تخلف را به سازمان بازرسی کل کشور اطلاع داد و خواستار رسیدگی به موضوع شد. ثبت شکایت در سازمان بازرسی به راحتی از طریق سامانه اینترنتی سازمان قابل ثبت و پیگیری می باشد.
دقت داشته باشید در ماده ۳۶ قانون بازار اوراق بهادار آمده است:
” کلیه اختلافات بین فعالین بازار سرمایه که ناشی از فعالیت حرفه ای آنها باشد، میبایست ابتدا در کمیته سازش کانون ها مطرح و در صورت عدم سازش، در هیات داوری موضوع آن قانون رسیدگی شود.
ضمنا آرای صادر شده از سوی هیات داوری قطعی و لازم الاجرا بوده و اجرای آن به عهده اداره ها و دوایر اجرای ثبت اسناد و املاک می باشد. “
بر اساس این مصوبه و همچنین ماده ۱۵ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، رسیدگی به دعاوی سود سهام در صلاحیت کمیته سازش کانون کارگزاران و سپس هیات داوری سازمان بورس است. بنابراین راه ورود به فرآیند رسیدگی به اکثر اختلافات در بازار سرمایه و صدور آرای قطعی و لازم الاجرا در این خصوص و احقاق حقوق سرمایه گذاران، نهادهای مالی و تشکل های خودانتظام، تشکیل پرونده در کمیته سازش کانون کارگزاران می باشد.
