حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی اطراف شش کلانشهر کشور تغییر کاربری یافته است / رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور گفت: در سال بیش از 10 هزار هکتار از اراضي مرغوب و با كاربري كشاورزي از چرخه توليد خارج مي شوند.
به گزارش پایگاه خبری تیتر یک آنلاین به نقل از ندای البرز به نقل از فاطمه صادقی، دکتر هادی اسدی رحمانی، در نشست خبری، چهارمین تور رسانه ای دانش بنیان سازمان تات که در موسسه تحقیقات خاک و آب کشور برگزار شد، افزود: حدود 165 میلیون هکتار وسعت سرزمینی ماست، ولی خاک هایی که قابلیت کشاورزی دارند در حدود 20 میلیون هکتار بیشتر نیست که از این مقدار حدود 18 و نیم میلیون هکتار در چرخه کشاورزی قرار دارند.
وی در ادامه گفت: آب های زیرزمینی نیز در حدود 500 میلیارد مترمکعب تخمین زده شده که از این مقدار حدود 130 تا 135 میلیارد متر مکعب آن مصرف شده است، که حدود 25 درصد از این منابع زیرزمینی در دهه های اخیر برداشت شده است.
رئیس موسسه خاک و آب کشور به چند دستاورد مهم این موسسه اشاره کرد و افزود: سامانه ملی تناسب اراضی، سامانه نیاز آبی گیاهان زراعی و باغی، تعیین نقشه ی شوری خاک های کشاورزی، داده های فاز اول خاک های کشاورزی، نقشه خرداقلیم کشاورزی، راه اندازی اولین دوره نظام نسخه نویسی و بررسی سلامت برخی از محصولات تولیدی در کشور و دستورالعمل تولید محصول سالم که این موارد در تدوین الگوی کشت کمک موثری داشته است.
وی در خصوص فقر مواد آلی در خاک عنوان کرد: حدود ۷۰ درصد از خاک های کشور دچار کمبود فسفر، ۳۵ درصد دچار کمبود پتاسیم و ۵۰ درصد دارای کمبود آهن و روی می باشند که این امر بشدت باروری خاک، تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی را به خطر می اندازد و برداشت عناصر غذایی خاک توسط کشت از یکسو و عدم تامین کودهای مورد نیاز کشور باعث تخلیه عناصر غذایی خاک می شود.
دکتر اسدی رحمانی در خصوص یکی از جدی ترین تهدید های کشاورزی تاکید کرد: تغییر کاربری اراضی کشاورزی که در دهه های اخیر بخش کشاورزی با آن مواجه می باشد و با مطالعات انجام شده در موسسه تحقیقات خاک و آب مشخص شده است که در طی ۴۵ سال (۱۳۸۰-۱۳۴۵) حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی اطراف شش کلانشهر کشور تغییر کاربری یافته است که در خوشبينانه ترين تخمين، با گذشت هر يك ساعت ۲/۱ هكتار و در سال بیش از 10 هزار هکتار از اراضي مرغوب و با كاربري كشاورزي از چرخه توليد خارج مي شوند.
رئیس موسسه آب و خاک کشور گفت: تغییرات اقلیمی و کاهش بارش ها در کشور باعث ایجاد خشکسالی و افزایش برداشت از منابع زیرزمینی شده و علاوه بر کاهش کمیت منابع آبی در کشور، شوری منابع آبهای زیرزمینی نیز افزایش یافته و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار داده است که حدود ۷ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی دچار درجات مختلفی از شوری می باشند.
مدیریت مصرف کود جهت تولید محصول سالم
دکتر مشیری رییس بخش تحقیقات شیمی، حاصلخیزی و تغذیه گیاه موسسه تحقیقات خاک و آب کشور گفت: از سال 1393 با ابلاغی که توسط وزیر وقت به موسسه داده شد ما توانستیم عملیات ثبت و کنترل کیفی کود ها را انجام دهیم. مدیریت مصرف کود جهت تولید محصول سالم حائز اهمیت است که در طول 5 سال اخیر 88 دستورالعمل را برای انواع محصولات مختلف منتشر کردیم که بخشی از این دستورالعمل ها به صورت ویژه و برای محصولات حساس مثل سبزی و صیفی که حالت تازه خوری دارند، می باشد.
وی افزود: در سایت موسسه تحقیقات خاک و آب و همچنین در تالار ترویج کشاورزی نیز این دستورالعمل ها موجود و در اختیار جامعه کشاورزی قرار می گیرد.
تمامی کودهایی که در کشور مصرف می شوند؛ باید ثبت شوند
دکتر شهبازی رییس بخش آزمایشگاه های موسسه تحقیقات خاک و آب کشور گفت: تمامی کودهایی که در کشور مصرف می شوند؛ باید ثبت شوند و برای ثبت شدن نیز آنالیز می شوند و اگر از نظر عناصر غذایی و عناصر سنگین مضر نتوانند استانداردها را پاس کنند، اجازه ثبت ندارند و در حین توزیع باز هم کنترل کیفی می شوند که اگر باز هم با مشکلی مواجه باشند از تمامی فروشگاه ها جمع آوری می شوند.
میزان ماده آلی بیش از 60 درصد از اراضی کشاورزی ما زیر یک درصد است
دکتر سعادت عضو هیات علمی بخش تحقیقات اصلاح خاک و مدیریت پایدار اراضی در چهارمین تور رسانه ای سازمان تات عنوان کرد: یکی از عواملی که باعث شور شدن خاک می شود، استفاده از آب نامناسب و با کیفیت پایین یا شور برای این اراضی می باشد.
بیش از 60 درصد از اراضی کشاورزی ما میزان ماده آلی آن زیر یک درصد است و از نظر وضعیت مواد آلی خاک های بسیار ضعیفی داریم که یکی از راه های افزایش میزان کربن آلی خاک استفاده از کودهای آلی که شامل کودهای سبز، کودهای دامی و کودهای بیولوژیک است که باید مدیریت درستی بر روی کودهای شیمیایی باشد، که در بعضی مواقع استفاده نادرست از این کودها باعث کاهش مواد آلی خاک نیز می شوند که با مدیریت تلفیقی کودهای شیمیای و آلی می توان میزان ماده آلی خاک را افزایش داد.
