مشاور پیشین رئیس جمهور کشورمان انتقادات وارده به لایحه بودجه ۱۴۰۰ را وارد و منطقی دانست.
اکبر ترکان مشاور پیشین رییس جمهور در دولت یازدهم در گفت و گو با تیتر یک انلاین در پاسخ به این پرسش، با توجه به رد کلیات بودجه و برگشت ان به دولت برای اصلاحیه لایحه نگاهی که نمانیدگان به این موضوع دارند چیست؟ گفت: ابتدا مقدمه ای در خصوص شیوه رد کردن این بودجه بیان کنم چون هنوز ابهامات آشکاری در این زمینه وجود دارد. هنوز عده ای از نمایندگان مسلط نیستند به اینکه آن چه رد کردند لایحه دولت بود یا نظر کمیسیون بود چون همانطور که می دانید کمیسیون تلفیق بحث های مفصلی را انجام داده و ارقام و اعداد با نظر کمیسیون تلفیق تغییر کرد.
وی در ادامه افزود: آن چه در مجلس برای نظرخواهی طرح کردند اگر لایحه دولت بود تلقی این می شد که لایحه دولت رد شده و دولت باید لایحه جدید را تقدیم کند اما برخی نمایندگان می گویند این گزارش کمیسیون بوده است. اگر گزارش کمیسیون رد کردند به معنای رد لایحه دولت نیست و باید لایحه دولت دوباره در مجلس به رای گذاشته شود. نمایندگان به دلیل این که عجله داشتند نفهمیدند به کدام رای دادند و من فکر می کنم باید بین خود یکبار بررسی کنند و ببینند لایحه دولت را رد کردند یا گزارش کمیسیون و بر مبنای این امر تصمیم جایگزین بگیرند.
ترکان تصریح کرد: آن چه دوباره کار می شود و دولت اصلاح می کند در واقع ملاحظات مورد نظر نمایندگان مجلس را تا حد امکان در بودجه اعمال می کند به طوری که چالش های کمتری داشته باشد. بیشترین توافق با نمایندگان در این پیشنهاد دوم مراعات کنند. بطوری که اگر چیزهایی است که نمایندگان روی آنها انتقاد دارند و دولت می تواند این انتقادات را برطرف کند، همین الان برطرف کند تا تفاهمات به حداکثر برسد. امیدوارم این مرحله تعارض نباشد و بیشترین نزدیکی نظرات دولت و مجلس در این پیشنهاد جدید وجود داشته باشد.
وی افزود: یک اشکال اساسی که به نظر من این موضوع وجود دارد و همیشه مورد غفلت واقع می شود این است که لایحه بودجه باید بخشی از برنامه را یعنی به اندازه یک سال از برنامه مصوب را جلو ببرد. این بسیار امر نامناسبی است که یک برنامه 5 ساله داشته باشیم و سال به سال بودجه می نویسیم. توجه نمی کنیم که باید یک پنجم از این برنامه 5 ساله را بودجه سالانه کنیم. نتیجه این می شود که 5 سال برنامه می نویسیم و سال به سال بودجه هایی را تصویب می کنیم که ربطی به برنامه ندارند و در پایان 5 سال غصه می خوریم که این اهداف برنامه 5 ساله محقق نشده است که این روش اشتباه است. باید روش ما در تهیه و تنظیم بودجه و در تصویب بودجه در قالب برنامه 5 ساله باشد یعنی هر بار متوجه باشیم وقتی بودجه ارائه می دهیم این بودجه معنای یک سال از برنامه 5 ساله است. به طوری که در پایان 5 سال اطمینان حاصل کنیم که برنامه مصوب تا حد قابل قبولی اجرا شده است.
ترکان اظهار کرد: دولت و مجلس توجه نمی کنند بودجه یک سال از برنامه 5 ساله است و این منجر به این امر می شود که بودجه های سالانه را امضا می کنیم و در نهایت برنامه 5 ساله بخش زیادی اجرا نشده است. من به بودجه ای که در دوره اول بسته شد انتقاد دارم. بودجه دومی که اصلاح شده را هنوز نمی دانم به چه صورت است و چه اصلاحاتی انجام دادند. بودجه ای که ابتدا تقدیم مجلس شد مورد انتقاد من هم هست. به نظر من، قیمت ارز در آنجا معلوم نیست از کجا حاصل شده است. قیمت 11500 تومان از کجا تعیین شده است؟ کما این که 17500 تومان که مورد نظر کمیسیون تلفیق بود را هم نمی دانم از کجا تعیین کردند.
اینجا بیشتر بخوانید: نقش مالیات در تامین بودجه کشور چیست؟
او با اشاره به اینکه ایا لایحه بودجه بدون نظر کارشناسی بسته شده ؟ پاسخ داد: خیر، محاسبات آن چیزی نیست که در ذهن من وجود دارد. برای تهیه و تنظیم بودجه باید معین کنیم به چه کالاهایی می خواهیم ارز رسمی اختصاص دهیم و چه کالاهایی را می خواهیم ارز بازار آزاد اختصاص دهیم. وقتی می خواهیم کالایی را ارز بازار آزاد بدهیم معلوم است که چقدر کالا است، کالاها با ارز دولتی هم مشخص است چه میزان است. در مجموع این دو می توان به مجموعه درآمدهای حاصل از فروش ارز برسیم.
ترکان با بیان اینکه اطمینان ندارم رد کلیات بودجه از دیده سیاسی باشد افزود: این اتهام بزرگی است. نمی توانم این حرف را تائید کنم. من می دانم مجلسی ها با دولت رابطه خوبی ندارند و می دانم با هم لج بازی دارند، اما این که قضاوت کنم این اظهارنظر در نتیجه لج بازی یا سیاسی کاری بود، از دست من برنمی آید.
گفتگو: زهرا ترابی
